In Nederland komen zomerstormen regelmatig voor. Vaak gaat dit gepaard met onweer, harde wind en soms hevige regen. Hoewel het spektakel van bliksem en donder indrukwekkend kan zijn, brengt het ook risico’s met zich mee. Jaarlijks gebeuren er ongelukken door blikseminslag, vallende takken of wateroverlast. Gelukkig kun je met de juiste voorzorgsmaatregelen veel gevaren beperken.

Wat gebeurt er tijdens onweer?

Onweer ontstaat wanneer warme lucht opstijgt en in de hogere luchtlagen afkoelt. Hierdoor vormen zich buienwolken waarin elektrische lading wordt opgebouwd. Wanneer de spanning te groot wordt, ontlaadt die zich in de vorm van bliksem. Donder is het geluid dat ontstaat doordat de lucht rondom de bliksemflits plotseling uitzet en weer inkrimpt.

Bliksem kan temperaturen bereiken van wel 30.000 graden Celsius. Het is dus niet vreemd dat inslagen grote schade kunnen veroorzaken, van branden tot stroomstoringen. In Nederland worden gebouwen vaak voorzien van bliksemafleiders, maar dat betekent niet dat je overal veilig bent.

Veilig binnen tijdens onweer

De veiligste plek tijdens een onweersbui is binnen in een huis of gebouw. Daar gelden wel enkele adviezen:

• Vermijd contact met water: douche of was je handen niet tijdens onweer, omdat leidingen stroom kunnen geleiden.
• Houd ramen en deuren gesloten: zo verklein je de kans dat bliksem via tochtstromen binnendringt.
• Blijf uit de buurt van elektrische apparaten: gebruik liever geen vaste telefoon, computer of ander apparaat dat is aangesloten op het lichtnet.
• Trek stekkers uit: bliksem kan piekspanningen veroorzaken waardoor apparaten kapot gaan.

In flats en huizen met een moderne installatie is het risico kleiner, maar voorzichtigheid blijft verstandig.

Wat als je buiten bent?

Soms kun je niet voorkomen dat je tijdens een storm buiten bent. Dan gelden andere regels:

• Zoek beschutting: een stevige schuilplaats zoals een auto of gebouw is de beste optie.
• Vermijd open velden: daar ben jij het hoogste punt en loop je meer risico.
• Ga niet onder een boom staan: bomen trekken bliksem aan en kunnen omvallen of takken verliezen.
• Maak je klein: als er echt geen beschutting is, hurk dan met je voeten tegen elkaar, zo verklein je de kans dat bliksem via je lichaam de grond in slaat.

Vermijd bovendien contact met metalen voorwerpen zoals hekken of fietsen, die stroom goed geleiden.

Risico’s van wind en regen

Naast bliksem brengen zomerstormen vaak harde wind en hevige regen met zich mee. Dit kan leiden tot omvallende bomen, losrakende dakpannen of wateroverlast in kelders en straten.

Een paar tips om schade te voorkomen:

• Zet tuinmeubels en losse voorwerpen binnen of stevig vast.
• Parkeer je auto niet onder bomen of naast loszittende gevelonderdelen.
• Houd straatkolken schoon zodat regenwater kan weglopen.

Bij ernstige overlast kun je altijd de brandweer bellen via 112. Voor lichtere problemen, zoals kleine takken op de weg, kan de gemeente vaak helpen.

Wat te doen na een storm?

Na een zware bui is het verstandig om je omgeving goed te controleren. Let op losse takken, kapotte daken of water dat nog weg moet stromen. Schade aan elektrische apparaten door blikseminslag kun je melden bij je verzekering.

Soms lijkt een boom of dak onbeschadigd, maar kan er toch gevaar bestaan. Twijfel je? Neem dan contact op met de gemeente of brandweer voor advies.

Conclusie

Onweer en zomerstormen zijn in Nederland een terugkerend natuurverschijnsel. Ze zijn indrukwekkend, maar kunnen ook gevaarlijk zijn. Door binnen voorzorgsmaatregelen te nemen, buiten beschutting te zoeken en na afloop alert te blijven, kun je de risico’s sterk beperken.

De brandweer en andere hulpdiensten staan klaar bij grote schade of gevaar, maar met gezond verstand en wat voorbereiding kun je vaak zelf al veel ellende voorkomen. Zo geniet je veilig van het indrukwekkende schouwspel dat onweer heet.