Koolmonoxide (CO) staat bekend als de “stille sluipmoordenaar”. Het gas is kleurloos, reukloos en smaakloos, waardoor je het niet kunt opmerken zonder melder. In Nederland gebeuren jaarlijks nog steeds tientallen incidenten met koolmonoxide, soms met ernstige gevolgen. Een koolmonoxidemelder kan letterlijk levens redden, maar dan moet deze wel op de juiste plek worden opgehangen.

Waarom is een CO-melder zo belangrijk?

Koolmonoxide ontstaat bij onvolledige verbranding van brandstoffen zoals gas, hout, olie of kolen. Het kan bijvoorbeeld vrijkomen uit een slecht onderhouden cv-ketel, geiser of open haard. Inademing van CO blokkeert de zuurstofopname in je bloed, wat kan leiden tot klachten zoals hoofdpijn, duizeligheid en misselijkheid. In hoge concentraties kan het zelfs dodelijk zijn.

Omdat je CO niet kunt zien of ruiken, is een melder de enige betrouwbare manier om tijdig gewaarschuwd te worden. Moderne melders geven een hard alarmsignaal zodra er gevaarlijke concentraties worden gedetecteerd.

De juiste plek voor een koolmonoxidemelder

Veel mensen denken dat een CO-melder altijd op het plafond moet, net als een rookmelder. Dat klopt niet helemaal: de beste plek hangt af van de situatie en de aanwezigheid van verbrandingstoestellen.

Algemene richtlijnen in huis:

• Plaats een melder in elke ruimte waar een verbrandingstoestel aanwezig is, zoals een cv-ketel, geiser, open haard of gaskachel.
• Hang de melder bij voorkeur op ademhoogte. In woon- of slaapkamer is dat ongeveer 1,5 meter vanaf de vloer.
• Als het toestel zich in een kleine ruimte bevindt, plaats de melder dan aan het plafond, minimaal 30 cm van de muur.

Specifiek per ruimte:

• Woonkamer/slaapkamer met kachel of open haard: hang de melder op ademhoogte, binnen een straal van 1 tot 3 meter van het toestel.
• Ruimte met cv-ketel of geiser: plaats de melder aan het plafond, recht boven of vlakbij het toestel.
• Ruimtes zonder verbrandingstoestel: plaats de melder in de gang of overloop, zodat hij gevaar vanuit aangrenzende kamers oppikt.

Waar hang je een melder niet?

Een verkeerde plaatsing kan ervoor zorgen dat de melder te laat of helemaal niet afgaat. Vermijd daarom deze plekken:

• Direct naast ventilatieopeningen of luchtstromen (zoals ramen en deuren).
• In de keuken, boven het fornuis: daar kunnen valse meldingen ontstaan.
• In vochtige ruimtes zoals de badkamer.
• Achter meubels of gordijnen, waar luchtstroming wordt geblokkeerd.

Een goed geplaatste melder kan het verschil maken tussen tijdig gewaarschuwd worden of te laat zijn.

Aantal melders per woning

Hoeveel melders je nodig hebt, hangt af van de grootte van je woning. Voor optimale veiligheid:

• Plaats melders in elke ruimte met een verbrandingstoestel.
• Zorg voor minimaal één melder op elke verdieping.
• Plaats er één in de buurt van slaapkamers, zodat je ook ’s nachts wordt gewaarschuwd.

In grotere huizen is het verstandig meerdere melders te installeren. Zo voorkom je dat een gevaarlijke situatie onopgemerkt blijft.

Onderhoud en levensduur

Een koolmonoxidemelder gaat gemiddeld 5 tot 10 jaar mee, afhankelijk van het type. Controleer regelmatig de testknop om zeker te weten dat hij nog werkt. Vervang de batterijen zodra dat nodig is, tenzij het een melder met ingebouwde 10-jaars batterij is.

Let bij aanschaf altijd op het keurmerk (EN 50291). Dit garandeert dat de melder voldoet aan de Europese veiligheidsnormen.

Conclusie

Een koolmonoxidemelder is een kleine investering met een grote impact op je veiligheid. De juiste plaatsing is cruciaal: in ruimtes met verbrandingstoestellen altijd binnen enkele meters van het toestel, op ademhoogte of aan het plafond. Vermijd tochtige of vochtige plekken en zorg dat er voldoende melders in huis aanwezig zijn.

Met goed geplaatste en onderhouden melders verklein je de kans op een koolmonoxide-incident aanzienlijk. Zo kun je met een gerust hart wonen, wetend dat jij en je gezin beschermd zijn tegen dit onzichtbare gevaar.